ΠΕΡΙ ΔΙΟΝΥΣΙΑΚΩΝ ΤΕΧΝΙΤΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΥΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ ΤΟΥ ΒΑΚΧΟΥ...
Λαβυρινθώδης η παράδοση περί των ιερέων και των τεχνουργών του Διονύσου. Περί των Διονυσιακών Τεχνιτών, ο επιφανής τέκτων ερευνητής και συγγραφεύς Μάνλυ Χωλ, υποστηρίζει ότι: “... Συγκροτούσαν μία αρχαία μυστική εταιρεία, οι αρχές και οι διδασκαλίες της οποίας ομοιάζουν εξαιρετικά με του σύγχρονου Ελευθεροτεκτονικού Τάγματος... συνδέονταν μεταξύ τους μέσω της μυστικής γνώσεης και για τις σχέσεις ανάμεσα στην γήϊνη και τη θεϊκή επιστήμη της αρχιτεκτονικής... κατείχαν μία μυστική γλώσσα και ένα σύστημα σημείωσης των λίθων”. Πράγματι, οι Διονυσιακοί Τεχνίτες, όπως και οι ναοδόμοι και λιθοξόοι του Μεσαίωνα, χρησιμοποιούσαν συνθηματικά γνωρίσματα και μυστικές λέξεις αναγνωρίσεως, τα οποία κληροδότησαν στον Τεκτονισμό...
Ο Διόνυσος Ζαγρεύς, γιος της Νύμφης Σεμέλης και του αθανάτου Διός, μετέχει και των δύο ουσιών, είναι δηλαδή βροτός και θεϊκός ταυτόχρονα. Οι Τιτάνες τον δολοφονούν όπως ανάλογα οι αμαθείς και αχρείοι μαθητές δολοφονούν τον Τύριο Χιράμ Αμπίφ, τον δικό τους διδάσκαλο σε άλλη μυσταγωγική παράδοση/εκδοχή. Όμως η Θεά Αθηνά διασώζει την καρδιά του Διονύσου και την παραδίδει στον Δία, τον ζευγνύοντα δηλαδή, τη συμπαντική εκείνη δύναμη που ενώνει τις δύο κοσμικές πολικότητες... Οι Τιτάνες κατακευραυρώνονται στο μεταξύ στον δραματουργικό μύθο που ακολουθεί, όμως οι θνητοί πλέον μετέχουν αφ΄ ενός της τιτανικής υποστάσεως, αφού είναι χοϊκοί, μετέχουν όμως και της θεϊκής, αφού οι Τιτάνες έχουν αφομοιώσει δια της βρώσεως των σαρκών, μεταφορικά, την θεϊκή ουσία του Διονύσου...
Ο Ζευς αναγεννά τότε τον Διόνυσο που από ΄Ιακχος καθίσταται Βάκχος, αθάνατος και άφθαρτος και ανέρχεται θριαμβικά στα ολύμπια δώματα... Είναι ο υϊός του Διός που λυτρώνοντας την Αριάδνη (αγνή ψυχή) καθίσταται Διόνυσος Ελευθερεύς, απελευρωτής ων των αγνών ψυχών της γης... Η αναγεννητική πράξη του Διονύσου από τον Δία, αποτελεί ένα βαθυστόχαστο τελετουργικό δρώμενο το οποί αποκαλύπτει την επανεμφάνιση της ψυχής στον κόσμο της μορφής και την επιστροφή της στην θεϊκή κατάσταση, διαμέσου της συγκινησιακής τελετουργίας της ωμοφαγικής μεταλήψεως. Η ωμοφαγική μετάληψη, αρχέγονη μυστηριακή τελετουργία, αλληγορεί την μεταστοιχείωση της ύλης σε πνεύμα, αφού προηγουμένως ο μυούμενος συμμετάσχει στην βρώση και αφομοίωση της ύλης που θα μεταλλαχθεί σε πνευματική υπόσταση μέσα από την δοκιμασία και τον πόνο... (Διονυσιακό κατάλοιπο αποτελεί και το μυστήριο της μεταλήψεως της θείας κοινωνίας στον χριστιανισμό, όταν ο ιερεύς καλεί τους πιστούς να μεταλάβουν άρτο (αλληγορεί τη σάρκα) και οίνο (αλληγορεί το αίμα), αποδίδοντας την παραίνεση του Ιησού: “φάεετε, πίετε, τούτο εστί το σώμα μου, τούτο εστί το αίμα μου”.).
Στην παρατιθέμενη αρχαιολληνική μυστηριακή παράσταση, εμφανίζεται ο Διόνυσος Εσταυρωμένος, με τσαμπιά σταφυλιών περιπεπλεγμένα γύρω του, σύμβολο αμιγώς διονυσιακό... Ανάλογες παραστάσεις υφίστανται και με τον σταυρωθέντα Ορφέα (ιδού πόθεν προήλθε η παράσταση του Εσταυρωμένου Ιησού αλλά και από που έλκουν την προέλευσή τους συμβολικές εκφράσεις όπως “εγώ ειμί η ΄Αμπελος”, ο Βότρυς κλπ).
Στον Τεκτονισμό αλλά και σε άλλα μυστηριακά συστήματος, οι δύο στήλες του Ναού καλούνται Ιαχείν και Βοάζ (J & B). Ανατρέχοντας σε απόκρυφες μυστηριακές παραδόσεις που μας κληροδότησε ο μυσταγωγός Σπυρίδων Νάγος, αξίζει να διερωτηθούμε, μήπως αυτές οι δύο ονομασίες σχετίζονται προς τον ΄Ιακχο και τον Βάκχο, απηχώντας τις δύο καταστάσεις του Διονύσου, προ και μετά της θεώσεώς του;