ΠΑΡΑΔΟΣΗ

 Ο ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΛΥΚΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΠΑΡΑΔΟΣΗ....

Ο Λύκος αποτελεί μία αρχέγονη έμβια ύπαρξη, που έχει εμπλουτίσει τις παραδόσεις των αρχαίων λαών με σημαίνοντα δρώμενα. Συμβολίζει τη δύναμη αλλά και την ισχύ της ελευθερίας και με την παρουσία του έχει διανθίσει θρύλους, μύθους, δοξασίες και παραμύθια επί χιλιάδες χρόνια... 

Ο Λύκος στην αρχαία ελληνική παράδοση εκπροσωπούσε τον Θεό Απόλλωνα, καθώς ήταν το ιερό του ζώο. Σε λύκαινα είχε μεταμορφωθεί η μητέρα του Λητώ, προκειμένου να γεννήσει εν ηρεμία τα παιδιά της, προστατευόμενη κατ΄ αυτό τον τρόπο από την οργή της Ήρας, γι΄ αυτό και έφερε την προσωνυμία "λυκαγενής". 

Η Λύκη ως κατάσταση και ως έννοια στην αρχαιότητα ήταν συνώνυμη του φωτός, φυσικού αλλά και πνευματικού. Λυκ=φως (Lux στα λατινικά). Εξ ου και οι περιγραφές λυκόφως και λυκαυγές για να περιγράψουν την εμφάνιση του πρώτου και του έσχατου φωτός της ημέρας...

Το πρόθεμα λυκ- χρησιμοποιήθηκε και σε ονοματοδοσίες, υποδηλώνοντας ιδιότητα: Λυκούργος (λύκη+έργο), εννοώντας αυτόν που επιτελεί φωτεινό έργο. Λυκομήδης (λύκη+μήδομαι/σκέπτομαι): ο φωτεινός στη σκέψη, δηλαδή ο μυσταγωγός, αποτελώντας προσωνυμία ιερατικής φρατρίας που λειτουργούσε τα ομώνυμα μυστήρια στο όρος Υμμητός, στην περιοχή της Καισαριανής, απ΄ όπου σταδιακά απέρρευσαν τα Ελευσίνια Μυστήρια. 

Ο λύκος, είναι ένα θηλαστικό ζώο προικισμένο με άριστη όραση στο σκοτάδι. Γι΄ αυτό, στην αρχαία Ελλάδα προσωποποίησε το σύμβολο μιας σοβαρής μυητικής διαδικασίας, συμβολίζοντας τη μετάβαση από το σκοτάδι στο φως. Οι όροι Λυκόπουλο και Λυκιδεύς χρησιμοποιούνταν στην αρχαιότητα αλλά και στα νεώτερα χρόνια στον προσκοπισμό, για να χαρακτηρίσουν τους εφήβους που βρίσκονταν στη φάση της ενηλικιώσεώς τους. 

Το λύκειο ως όρος κατά την αρχαιότητα αναφερόσταν στα εκπαιδευτήρια και γυμναστήρια τα οποία ευρίσκονται πλησίον του ναού του Λυκείου Απόλλωνος, ως το Λύκειο του Αριστοτέλους, όπισθεν της πλατείας Ρηγίλλης και όχι μόνον... Στο Λύκειο σύχναζαν πολλοί φιλόσοφοι και πνευματικοί άνδρες των Αθηνών και εκεί δίδασκε ο Αριστοτέλης τους μαθητές του (Περιπατητική σχολή). 

Όταν ενέσκυψε ο κατακλυσμός του Δευκαλίωνος, οι άνθρωποι και τα είδη του ζωϊκού βασιλείου, εσώθηκαν εισερχόμενοι σε μία λάρνακα από την οποία βγήκαν όταν στις πλαγιές του Παρνασσού άκουσα τα αλυχτά των λύκων, ονομάζοντας την περιοχή Λυκώρεια. Επίσης στην Πελοπόννησο, ένα από τα προϊστορικά κέντρα των Ελλήνων, ήταν η Λυκόσουρα, όπως είχε ανεγερθεί και το ιερό της Λυκόσουρας Δεσποίνης... Λύκαινα κατά την παράδοση ανέθρεψε τους ιδρυτές της Ρώμης, Ρωμύλο και Ρέμο...

Χάλκινος λύκος κοσμούσε το μαντείο των Δελφών, στο απολώνειο ιερό. Στο νότιο άκρο της αθηναϊκής ακροπόλεως, υφίσταντο τα ερείπια του Λυκείου, όπου ετελείτο η λατρεία του Θεού Απόλλωνος. 

Στην Αρκαδία υφίστατο το Λύκαιο όρος, όπου υπάρχει και βωμός του Διός. Εκεί, σύμφωνα με την παράδοση, γεννήθηκε και ανατράφηκε ο Λύκαιος Δίας, ο οποίος όμως όταν ο βασιλιάς των Αρκάδων, Λυκάων, του προσέφερε γεύμα προερχόμενο από ανθρωποθυσία, ο Ζευς για να τον τιμωρήσει, τον μετέτρεψε σε λύκο...

Ευρύτερα στην αρχαία παράδοση, ο λύκος συμβόλιζε την αγέρωχη δύναμη και ισχύ, την αφοσίωση, την επιμονή, αλλά κυρίως τη γνώση και τη φώτιση. Ο Λϋκος λοιπόν απετέλεσε ιερό ζώο του Ηλίου-Απόλλωνος (υπό την προσωνυμία Λυκάβας στον Όμηρο και τον Ιουλιανό, καθώς και Λύκιος).Από την εξημέρωση του λύκου η ανθρωπότητα απέκτησε τον πιστότερο σύντροφο της, τον σκύλο, καθώς κάποιοι λύκοι προφανώς αναζητώντας τροφή κοντά σε ανθρώπινους οικισμούς, εξοικειώθηκαν με τον άνθρωπο και εξημερώθηκαν. Ο Λύκος είναι μονογαμικό ζώο, φροντίζει τους γονείς του και προστατεύει τα νεογνά του ζώντας ομαδικά (αγέλη). Η άκαμπτη αποφασιστικότητά του και η μαχητικότητά του ενέπνευσε σε κάθε εποχή, εμπλουτίζοντας την ιστορία της ανθρωπότητας με περιστατικά που υμνούν τη γενναιότητά του...

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ