Ο Γ. ΠΛΗΘΩΝ ΚΑΙ Η ΦΡΑΤΡΙΑ ΤΟΥ ΜΥΣΤΡΑ, ΠΥΡΦΟΡΟΙ ΤΗΣ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΕΩΣ!
Μπορεί οι ασχολούμενοι με την ιστορία και την αρχαία ελληνική φιλοσοφία να γνωρίζουν τον Γεώργιο Πλήθωνα Γεμιστό ως τον έσχατο και μέγιστο των Νεοπλατωνικών φιλοσόφων. Μπορεί να γνωρίζουν ότι η "Νόμων Συγγραφή" και πολλά έργα του παραδόθηκαν στην πυρά από τον Γεννάδιο Σχολάριο. Εκείνο όμως που δεν γνωρίζουν γιατί δεν είναι ευρέως γνωστό, είναι το ότι ο Γ. Πλήθων και οι μαθητές του ήσαν οι πρωτεργάτες για την εκδήλωση του πολιτισμικού εκείνου οργασμού στην Δυτική Ευρώπη που έμεινε γνωστός στην ιστορία ως “Αναγέννηση”. Ήταν η περίοδος εκείνη στην ευρωπαϊκή ιστορία που επακολούθησε του σκοτεινού Μεσαίωνα και που χαρακτηρίσθηκε από μία πρωτοφανή έξαρση πνευματικού έργου αλλά και άνθηση των τεχνών, με εμφανέστατη στροφή προς τα αρχαιοελληνικά-κλασικά πρότυπα. Παράλληλα ήσαν εκείνοι που μετέφεραν την μυητική κληρονομιά του αρχαίου κόσμου στην Δύση. Κατωτέρω, θα δούμε πως αυτό πραγματώθηκε...Καθόλου τυχαία, η Αναγέννηση είχε ως κοιτίδα της την Φλωρεντία, ξεκίνησε δηλαδή και εκκολάφθηκε στα μέρη εκείνα τα οποία επισκέφθηκε ο Γεμιστός-Πλήθων και εν συνεχεία απέστειλε μαθητές του για να μεταλαμπαδεύσουν τη Γνώση... Καθοριστικός σε αυτή την πολυσχιδή διεργασία, ήταν ο ρόλος του Βησσαρίωνα, επιστήθιος φίλος και μαθητής του Γεμιστού, ο οποίος εν συνεχεία χρίσθηκε και επίσκοπος της Καθολικής Εκκλησίας. Ο Βησσαρίων, ακολουθώντας τον Πλήθωνα και την αυτοκρατορική αποστολή που είχαν μεταβεί στην Φλωρεντία και στη Φεράρα προς εξέταση της προοπτικής ενώσεως των Εκκλησιών, μετά τη σύνοδο της Φλωρεντίας εγκαταστάθηκε στη Δύση, κομίζοντας στους Λατίνους πολλά ελληνικά χειρόγραφα, τα οποία και κληροδότησε στη Βενετία λίγο τη μετάστασή του.Τα χειρόγραφα αυτά απετέλεσαν τη βάση της Μαρκιανής Βιβλιοθήκης της Βενετίας. Έτσι στην Ιταλία συνεχίστηκε η μελέτη και η διάσωση του αρχαίου ελληνικού πνεύματος. Διαβλέποντας ο Γεμιστός το επερχόμενο τέλος, άρχισε να στέλνει μαθητές του στην Δύση, με πρωτοπόρους τον Εμμανουήλ Χρυσολωρά, ο οποίος προσκλήθηκε για να διδάξει ελληνικά στη Σχολή της Φλωρεντίας. Στη συνέχεια, δίδαξε μετά από πρόσκληση στα Μεδιόλανα (Μιλάνο) και έπειτα στην Ακαδημία της Παβίας, τη Βενετία και τη Ρώμη. Ο Χρυσολωράς άνοιξε τον δρόμο για τους άλλους Έλληνες λόγιους που εγκαταστάθηκαν στη Δύση τα επόμενα χρόνια.
Ο Ιωάννης Αργυρόπουλος (1415-1487) θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους συνεχιστές του έργου του Χρυσολωρά. Ως διάκονος μετείχε στη Σύνοδο της Φλωρεντίας (1438-1439). Επέστρεψε στο Βυζάντιο και μετά την άλωση της Πόλης εγκαταστάθηκε στην Φλωρεντία, όπου ασπάστηκε τον καθολικισμό. Ο Λαυρέντιος ο Μεγαλοπρεπής ανέθεσε στον Αργυρόπουλο τη διδασκαλία της αρχαίας ελληνικής γλώσσας και φιλοσοφίας στην Ακαδημία της πόλης.
Ο Γεώργιος Γεμιστός Πλήθων και ο μαθητής του Βησσαρίων, θεωρούνται οι τελευταίοι Έλληνες λόγιοι που πριν την άλωση της Κωνσταντινούπολης δίδαξαν στην Ιταλία τα ελληνικά γράμματα.
Από τον 15ο αιώνα και εντεύθεν, άρχισε να αναζωπυρώνεται το ενδιαφέρον για την αριστοτελική ενώ άρχισε να αναβιώνει και η πλατωνική φιλοσοφία, κυρίως μετά τη Σύνοδο της Φεράρας-Φλωρεντίας και την παρουσία του Γεώργιου Γεμιστού Πλήθωνα σ’ αυτή.
Ο Marsilio Ficino (1433-1499) ήταν αυτός που έκανε τον Πλάτωνα προσιτό στη Δυτική Ευρώπη και διαμόρφωσε την ιδέα μιας πλατωνικής παράδοσης ενιαίας και φιλικά διακείμενης προς τον Χριστιανισμό. Και αυτή η αναζωπύρωση έχει ως δημιουργό της τον Γεώργιο Πλήθωνα Γεμιστό, τον έσχατο όσο και μέγιστο των Νεοπλατωνικών φιλοσόφων...
Ο Κόζιµο Μέδικος, μαικήνας των τεχνών και αρωγός του Μαρσίλιο Φιτσίνο, ο οποίος θεωρούσε τον Πλήθωνα ως «έναν δεύτερο Πλάτωνα», διαποτίσθηκε βαθειά από τη διδασκαλία του Πλήθωνα, μαγευόμενος ακούγοντας τις διαλέξεις του. Σε κάποια δεδομένη στιγμή, ο Κόζιμο Μεδίκος, γνώρισε τον Θεόσοφο του Μυστρά στον Φιτσίνο. Η διδασκαλία του Πλήθωνα, προκάλεσε τέτοιον ενθουσιασμό για την πλατωνική φιλοσοφία, που ο Μαρσίλιο Φιτσίνο και άλλοι φίλοι του ίδρυσαν στη Φλωρεντία την Πλατωνική Ακαδημία, ένα κέντρο πλατωνικών σπουδών. Εδώ μυήθηκαν στη φιλοσοφία τα πιο επιφανή ονόματα: Μποτιτσέλι, ντα Βίντσι, Μακιαβέλι, Μιχαήλ ΄Αγγελος, Ραφαήλ, Τιτσιάνο. Ο Κόζιμο ήταν συλλέκτης χειρογράφων με αρχαιοελληνικά κείμενα. Πιθανόν απέκτησε από τον Πλήθωνα χειρόγραφα με όλα τα έργα του Πλάτωνα. Ίδρυσε την Ακαδημία σε μια πολυτελή κατοικία που είχε δοθεί στον Φιτσίνο ως αμοιβή για τη μετάφραση στα λατινικά των Ερμητικών κειμένων. Ο Γεώργιος Γεμιστός Πλήθων, πρέσβευε την αντίληψη ότι οι αρχαίοι Θεοί των Ελλήνων ήταν αλληγορίες των θείων δυνάμεων και ότι η βαθιά γνώση του Πλάτωνα μπορούσε να γίνει η βάση της θρησκευτικής ενότητας.
Ο Πλήθων μετέφερε στον Φιτσίνο την ιδέα ότι η ατραπός προς τη γνώση, τη γνώση του Θείου, είχε μακρινή καταγωγή στο απώτατο παρελθόν. Ήταν ο πρώτος φιλόσοφος και μύστης που γέννησε τη θεωρία μίας «μυστικής», «εσωτερικής» και προαιώνιας παραδόσεως-σοφίας, η οποία μεταβιβάστηκε δια της μυητικής διαδοχής. Αυτή η θεωρία συνδέθηκε με την έννοια της «αιώνιας φιλοσοφίας».
Ο Ficino, καταφανώς επηρεασθείς από τον Πλήθωνα, σε όλα τα έργα του τόνισε ότι η θρησκεία δεν είναι ξεχωριστή από τη φιλοσοφία. Η θρησκεία αλληλεξαρτάται από τη φιλοσοφία και η φιλοσοφία αλληλοσυμπληρώνεται από τη θρησκεία αφού και οι δύο αποτελούν πνευματικές εκδηλώσεις της ζωής του ανθρώπου.
Η πλατωνική Ακαδημία της Φλωρεντίας ήταν ένας κύκλος διανοουμένων που δραστηριοποιήθηκε κατά το δεύτερο μισό του 15ου αιώνα γύρω από τον Φιτσίνο. Οι διαλέξεις ήταν ελεύθερες. Μελετούσαν πλατωνική φιλοσοφία, ρητορική, λογοτεχνία, αστρολογία, θεολογία. Στόχος τους ήταν να προβάλλουν το πλατωνικό πρότυπο μορφώσεως του ανθρώπου, πιο ελεύθερο από τον αυστηρό αριστοτελισμό που κυριαρχούσε εκείνη την εποχή. Η πραγματική αφετηρία ιδρύσεως της άτυπης Πλατωνικής Ακαδημίας τοποθετείται περί τα 1459, οπότε ο Κόζιμο επιφόρτισε τον Μαρσίλιο Φιτσίνο, γιο του προσωπικού του ιατρού, με τη μετάφραση των φιλοσοφικών στοχασμών του Πλάτωνα στη λατινική γλώσσα.
Αυτή ακριβώς ήταν και η διεργασία που κυοφόρησε την Αναγέννηση, αναγέννηση όχι μόνο των Τεχνών, όπως εσφαλμένα πιστεύεται από πολλούς, αλλά γενικότερα της Πολιτιστικής Δημιουργίας και αναβιώσεως του Στοχασμού. Φαινομενικά, αυτό το έπραξαν κυρίως Ιταλοί, όμως την μυστική σπορά για το έργο αυτό, το είχε επιτελέσει ο Γεώργιος Πλήθων Γεμιστός και τα μέλη της μυστικής Φρατρίας του Μυστρά...Ένας από τους επιφανέστερους μαθητές της αδελφότητας του Μυστρά, ήταν ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος. Σε πολλούς από τους πίνακές του, οι μορφές που απεικονίζει, σχηματίζουν έναν ιδιόμορφο χαιρετισμό, αποτελούμενο από ένωση του μεσαίου με τον παράμεσο δάκτυλο, αυτό είναι ο μυητικός χαιρετισμός των μελών της φρατρίας του Μυστρά..
Ο Ιωάννης Αργυρόπουλος (1415-1487) θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους συνεχιστές του έργου του Χρυσολωρά. Ως διάκονος μετείχε στη Σύνοδο της Φλωρεντίας (1438-1439). Επέστρεψε στο Βυζάντιο και μετά την άλωση της Πόλης εγκαταστάθηκε στην Φλωρεντία, όπου ασπάστηκε τον καθολικισμό. Ο Λαυρέντιος ο Μεγαλοπρεπής ανέθεσε στον Αργυρόπουλο τη διδασκαλία της αρχαίας ελληνικής γλώσσας και φιλοσοφίας στην Ακαδημία της πόλης.
Ο Γεώργιος Γεμιστός Πλήθων και ο μαθητής του Βησσαρίων, θεωρούνται οι τελευταίοι Έλληνες λόγιοι που πριν την άλωση της Κωνσταντινούπολης δίδαξαν στην Ιταλία τα ελληνικά γράμματα.
Από τον 15ο αιώνα και εντεύθεν, άρχισε να αναζωπυρώνεται το ενδιαφέρον για την αριστοτελική ενώ άρχισε να αναβιώνει και η πλατωνική φιλοσοφία, κυρίως μετά τη Σύνοδο της Φεράρας-Φλωρεντίας και την παρουσία του Γεώργιου Γεμιστού Πλήθωνα σ’ αυτή.
Ο Marsilio Ficino (1433-1499) ήταν αυτός που έκανε τον Πλάτωνα προσιτό στη Δυτική Ευρώπη και διαμόρφωσε την ιδέα μιας πλατωνικής παράδοσης ενιαίας και φιλικά διακείμενης προς τον Χριστιανισμό. Και αυτή η αναζωπύρωση έχει ως δημιουργό της τον Γεώργιο Πλήθωνα Γεμιστό, τον έσχατο όσο και μέγιστο των Νεοπλατωνικών φιλοσόφων...
Ο Κόζιµο Μέδικος, μαικήνας των τεχνών και αρωγός του Μαρσίλιο Φιτσίνο, ο οποίος θεωρούσε τον Πλήθωνα ως «έναν δεύτερο Πλάτωνα», διαποτίσθηκε βαθειά από τη διδασκαλία του Πλήθωνα, μαγευόμενος ακούγοντας τις διαλέξεις του. Σε κάποια δεδομένη στιγμή, ο Κόζιμο Μεδίκος, γνώρισε τον Θεόσοφο του Μυστρά στον Φιτσίνο. Η διδασκαλία του Πλήθωνα, προκάλεσε τέτοιον ενθουσιασμό για την πλατωνική φιλοσοφία, που ο Μαρσίλιο Φιτσίνο και άλλοι φίλοι του ίδρυσαν στη Φλωρεντία την Πλατωνική Ακαδημία, ένα κέντρο πλατωνικών σπουδών. Εδώ μυήθηκαν στη φιλοσοφία τα πιο επιφανή ονόματα: Μποτιτσέλι, ντα Βίντσι, Μακιαβέλι, Μιχαήλ ΄Αγγελος, Ραφαήλ, Τιτσιάνο. Ο Κόζιμο ήταν συλλέκτης χειρογράφων με αρχαιοελληνικά κείμενα. Πιθανόν απέκτησε από τον Πλήθωνα χειρόγραφα με όλα τα έργα του Πλάτωνα. Ίδρυσε την Ακαδημία σε μια πολυτελή κατοικία που είχε δοθεί στον Φιτσίνο ως αμοιβή για τη μετάφραση στα λατινικά των Ερμητικών κειμένων. Ο Γεώργιος Γεμιστός Πλήθων, πρέσβευε την αντίληψη ότι οι αρχαίοι Θεοί των Ελλήνων ήταν αλληγορίες των θείων δυνάμεων και ότι η βαθιά γνώση του Πλάτωνα μπορούσε να γίνει η βάση της θρησκευτικής ενότητας.
Ο Πλήθων μετέφερε στον Φιτσίνο την ιδέα ότι η ατραπός προς τη γνώση, τη γνώση του Θείου, είχε μακρινή καταγωγή στο απώτατο παρελθόν. Ήταν ο πρώτος φιλόσοφος και μύστης που γέννησε τη θεωρία μίας «μυστικής», «εσωτερικής» και προαιώνιας παραδόσεως-σοφίας, η οποία μεταβιβάστηκε δια της μυητικής διαδοχής. Αυτή η θεωρία συνδέθηκε με την έννοια της «αιώνιας φιλοσοφίας».
Ο Ficino, καταφανώς επηρεασθείς από τον Πλήθωνα, σε όλα τα έργα του τόνισε ότι η θρησκεία δεν είναι ξεχωριστή από τη φιλοσοφία. Η θρησκεία αλληλεξαρτάται από τη φιλοσοφία και η φιλοσοφία αλληλοσυμπληρώνεται από τη θρησκεία αφού και οι δύο αποτελούν πνευματικές εκδηλώσεις της ζωής του ανθρώπου.
Η πλατωνική Ακαδημία της Φλωρεντίας ήταν ένας κύκλος διανοουμένων που δραστηριοποιήθηκε κατά το δεύτερο μισό του 15ου αιώνα γύρω από τον Φιτσίνο. Οι διαλέξεις ήταν ελεύθερες. Μελετούσαν πλατωνική φιλοσοφία, ρητορική, λογοτεχνία, αστρολογία, θεολογία. Στόχος τους ήταν να προβάλλουν το πλατωνικό πρότυπο μορφώσεως του ανθρώπου, πιο ελεύθερο από τον αυστηρό αριστοτελισμό που κυριαρχούσε εκείνη την εποχή. Η πραγματική αφετηρία ιδρύσεως της άτυπης Πλατωνικής Ακαδημίας τοποθετείται περί τα 1459, οπότε ο Κόζιμο επιφόρτισε τον Μαρσίλιο Φιτσίνο, γιο του προσωπικού του ιατρού, με τη μετάφραση των φιλοσοφικών στοχασμών του Πλάτωνα στη λατινική γλώσσα.
Αυτή ακριβώς ήταν και η διεργασία που κυοφόρησε την Αναγέννηση, αναγέννηση όχι μόνο των Τεχνών, όπως εσφαλμένα πιστεύεται από πολλούς, αλλά γενικότερα της Πολιτιστικής Δημιουργίας και αναβιώσεως του Στοχασμού. Φαινομενικά, αυτό το έπραξαν κυρίως Ιταλοί, όμως την μυστική σπορά για το έργο αυτό, το είχε επιτελέσει ο Γεώργιος Πλήθων Γεμιστός και τα μέλη της μυστικής Φρατρίας του Μυστρά...
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
ΤΗΛ. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ: 6909-75.33.72.jpg)
.jpg)
Σχόλια