ΣΙΓΗ ΙΧΘΥΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΓΕΣΙΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΤΗΣ ΘΕΣΑΜΕ...
Εδώ και μισό μήνα, έχουμε θέσει προς την Ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού και ειδικότερα προς την ΥΠ.ΠΟ. Λ. Μενδώνη, κάποια καίρια ερωτήματα που άπτονται της λειτουργίας των Ναυπηγείων στη Σαλαμίνα, ζητώντας να πληροφορηθούμε παράλληλα γιατί το Υπουργείο Πολιτισμού δεν εφαρμόζει την προβλεπόμενη νομοθεσία. Μέχρι στιγμής, αντιμετωπίζουμε σιγή ιχθύος, η οποία δεικνύει, αν μη τι άλλο, αμηχανία...
Ανάλογη όμως ήταν και η αντιμετώπιση που μας επεφύλαξαν βουλευτές από ΟΛΑ ΤΑ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΑ ΚΟΜΜΑΤΑ, οι οποίοι έγιναν αποδέκτες του ίδιου ερωτηματολογίου, καλούμενοι να λάβουν θέση επί του προβλήματος. Άκρα του τάφου σιωπή...
Αξιοπρόσεκτο είναι το γεγονός ότι τον νόμο για την καθιέρωση των ζωνών αρχαιολογικής προστασίας Α΄ και Β΄ τον καθιέρωσε η Μενδώνη ως Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού το 2001, ενώ σήμερα, αρνείται επί της ουσίας, να εφαρμόσει τον αρχαιολογικό νόμο και τα όσα υπαγορεύει, καθώς εφαρμογή του αρχαιολογικού νόμου 3028 θα συνεπαγόταν την άρση αδειοδοτήσεως των ναυπηγείων και όχι μόνο! Καθόλου τυχαία, η ίδια, ως Υπουργός Πολιτισμού, απεκάλεσε τον τύμβο ως... φερόμενο (!), δήλωση η οποία από πολλούς, και όχι άδικα, ερμηνεύθηκε ως απόπειρα απομειώσεως της ιστορικής και αρχαιολογικής αξίας του τύμβου των Σαλαμινομάχων.
Μία επιδίωξη η οποία τυγχάνει, ω της "συμπτώσεως" (!), στόχος των εταιρειών που διατηρούν τα ναυπηγεία στην Κυνόσουρα και στην Πούντα, καθ΄ότι μία τέτοια υποβάθμιση της αρχαιολογικής σημασίας του χώρου, θα αποτελούσε απαραίτητη προϋπόθεση για την αναίρεση της ζώνης Α΄, τον αποχαρακτηρισμό της περιοχής από αρχαιολογικό χώρο και την υποχώρηση κάθε προστασίας του, οπότε και θα άνοιγε ο δρόμος για την ανεμπόδιστη καθιέρωσή της ως ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη (υπό την περίτεχνη, φαινομενικά αθώα, διατύπωση "χρήση γης").
ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΥΜΕ ΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΚΑΤΩΤΕΡΩ, ΔΗΛΩΝΟΝΤΑΣ ΠΩΣ ΕΑΝ ΔΕΝ ΛΑΒΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΓΕΣΙΑ ΤΟΥ ΥΠ.ΠΟ. ΣΑΦΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΕΠΙ ΑΥΤΩΝ, ΣΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΠΟΥ Ο ΝΟΜΟΣ ΟΡΙΖΕΙ, ΘΑ ΠΡΟΒΟΥΜΕ ΣΤΙΣ ΕΝΔΕΔΕΙΓΜΕΝΕΣ ΝΟΜΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ...
ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΗΓΕΣΙΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΥΠΟΥΡΓΟ Λ. ΜΕΝΔΩΝΗ
Θέμα: Νομιμότητα χωροθετήσεως και λειτουργίας ναυπηγείων εντός προστατευόμενων αρχαιολογικών ζωνών της Σαλαμίνας.
Όπως είναι γνωστό, στη Σαλαμίνα λειτουργούν 7 ναυπηγεία, εκ των οποίων τα 2 χωροθετούνται εκατέρωθεν του Τύμβου των Σαλαμινομάχων εντός ζώνης Α΄ απολύτου προστασίας, και τα υπόλοιπα στην Πούντα Αμπελακίων, όπου ευρίσκονται τα ερείπια της αρχαίας πόλεως, εντός ζώνης Β΄ προστασίας. Λόγω της ιστορικότητας του χώρου και της σημασίας της Ναυμαχίας της Σαλαμίνας, η ελληνική έννομη τάξη έχει θεσμοθετήσει ζώνες απολύτου προστασίας Α΄ και πολλαπλής προστασίας Β’, προκειμένου να τα προστατέψει από… “απειλούμενες ριζικές επεμβάσεις που θα εξαφάνιζαν κάθε στοιχείο ιστορικής μνήμης”. (Μελίνα Μερκούρη 1982).
Τα ναυπηγεία, ξεκίνησαν σαν καρνάγια και μηχανουργεία ελαφριάς κατασκευής την δεκαετία του 1960 και 1970 αλλά επεκτείνονται χωρίς όρια και έλεγχο, με αποτέλεσμα να αλλοιώσουν τη μορφολογία της περιοχής και να καταστρέψουν σημαντικές αρχαιότητες. Για τα περισσότερα εξ αυτών έχουν εκδοθεί σήματα διακοπής εργασιών από το ΥΠ.ΠΟ. και έχουν υποβληθεί μηνύσεις για καταστροφή αρχαιοτήτων, αρχαίων τάφων, και τμήματος αρχαίου τείχους.
Μέχρι σήμερα η κατάσταση παραμένει ανεξέλεγκτη, παρά τον βαθμό αρχαιολογικής προστασίας, παρά την πάγια θέση των Εφορειών Αρχαιοτήτων για σταδιακή απομάκρυνση των ρυπογόνων μονάδων και παρά την απόρριψη από το ΣΤΕ των προσφυγών των ναυπηγείων εναντίον της θεσμοθετήσεως ζωνών προστασίας. Υπενθυμίζουμε ότι και η νυν Υπουργός Πολιτισμού είχε προτείνει το 2001 την απομάκρυνση των ναυπηγείων εντός προθεσμίας δέκα ετών, με την ιδιότητά της τότε ως Γ.Γ. του Υπουργείου. Σήμερα ως Υπουργός ανέχεται την προκλητική, σκανδαλώδη και καταστροφική παρανομία! Δυστυχώς, οι φόβοι της Μελίνας Μερκούρη επαληθεύονται, η καταστροφή είναι μη αναστρέψιμη και τα ναυπηγεία συνεχίζουν να λειτουργούν πέρα από κάθε έννοια νομιμότητας, λογικής και ηθικής.
Πιο συγκεκριμένα, τα ναυπηγεία:
1. Λειτουργούν με άδειες λειτουργίας, χωρίς την έγκριση του πρώτιστα κατά νόμον αρμόδιου Υπουργείου Πολιτισμού (Ν. 3028/2002 άρθρο 10, παρ. 3), που προβλέπει ότι: « εγκατάσταση ή η λειτουργία βιομηχανικής, βιοτεχνικής ή εμπορικής επιχείρησης, η τοποθέτηση τηλεπικοινωνιακών ή άλλων εγκαταστάσεων, η επιχείρηση οποιουδήποτε τεχνικού ή άλλου έργου ή εργασίας, καθώς και η οικοδομική δραστηριότητα πλησίον αρχαίου επιτρέπεται μόνο μετά από έγκριση του Υπουργού Πολιτισμού, η οποία εκδίδεται ύστερα από γνώμη του Συμβουλίου. Η έγκριση αυτή προηγείται από τις άδειες άλλων αρχών που αφορούν την επιχείρηση ή την εκτέλεση του έργου ή της εργασίας και τα στοιχεία της αναγράφονται με ποινή ακυρότητας στις άδειες αυτές».
2. Οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων των ναυπηγείων έχουν λήξει από πενταετίας και πλέον, ενώ οι αιτήσεις ανανεώσεως δεν ικανοποιούνται λόγω μη πληρώσεως των νόμιμων προϋποθέσεων. Παρά ταύτα, τα Ναυπηγεία εξακολουθούν να λειτουργούν.
3. Πολλά από τα λιμενικά έργα, κτίσματα, μηχανολογικές εγκαταστάσεις, έχουν κατασκευαστεί χωρίς άδεια ή έγκριση του Υπουργείου Πολιτισμού. (Για πλήθος αυθαιρεσιών που δεν έχουν τακτοποιηθεί, κάνει λόγο κείμενο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων που είχε ως αποδέκτη τον υπογράφοντα την παρούσα.
4. Η παρουσία του ΟΛΠ στην περιοχή είναι υπό δικαστική διερεύνηση, οι συμβάσεις με τα ναυπηγεία έωλες, ενώ ο ΟΛΠ αρνείται να απαντήσει επί των ορίων δικαιοδοσίας του στη Σαλαμίνα και την Ψυττάλεια.
5. Τα Ναυπηγεία Κυνόσουρας Α.Ε. λειτουργούν από του 1977 χωρίς άδεια ή έγκριση του Υπουργείου Πολιτισμού, για οποιοδήποτε λιμενικό έργο, κτίσμα, μηχανολογική εγκατάσταση, άδεια λειτουργίας ή μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Μοναδική περίπτωση που απευθύνθηκε στο ΥΠ.ΠΟ. για έγκριση περιβαλλοντικών όρων ήταν το 2011 αλλά η αίτηση απορρίφθηκε επειδή προκαλεί σοβαρή άμεση και έμμεση βλάβη στο παρακείμενο μνημείο του Τύμβου των Σαλαμινομάχων. Το 2013 η εταιρεία επανήλθε με αίτηση θεραπείας η οποία απορρίφθηκε ομοίως, για τους ίδιους λόγους. Παρά την προκλητική καταστρατήγηση της νομοθεσίας και την ευθύνη για καταστροφή της ανατολικής πλευράς του Τύμβου, η εταιρεία επιβραβεύθηκε το 2020 με άδεια διαλυτηρίου πλοίων, εκδοθείσα από το Υπουργείο Ενέργειας κσι Περιβάλλοντος, δραστηριότητα η οποία είναι απαγορευμένη σε ολόκληρη την Ευρώπη και εφοδιάστηκε με ΜΠΕ, χωρίς το Υπουργείο Πολιτισμού να εκφράσει την αντίθεσή του ως είχε υποχρέωση και όπως επιβάλλει η πάγια τακτική όλων των Υπουργών Πολιτισμού από του έτους 1977 και εντεύθεν.
Κατόπιν των ανωτέρω, καλούμε να απαντήσετε:
1. Είναι έγκυρες και σε ισχύ οι άδειες λειτουργίας των ναυπηγείων που έχουν εκδοθεί χωρίς την σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Πολιτισμού; Σε αρνητική περίπτωση, η ευθύνη βαρύνει το ΥΠ.ΠΟ. για παράλειψη οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας, για την προστασία των αρχαιολογικών χώρων της Σαλαμίνας.
2. Είναι δυνατόν οι Μελέτες Περιβαλλοντολογικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.) των ναυπηγείων να παραμένουν σε εκκρεμότητα από πενταετίας και πλέον με αποτέλεσμα τα ναυπηγεία να λειτουργούν παράνομα; Είναι δυνατόν το Υπ. Πο να μην εκδίδει απορριπτικές αποφάσεις επί των υποβληθεισών ΜΠΕ, προκειμένου οι εκδούσες Αρχές να τις ανακαλέσουν και τις απορρίψουν οριστικά;
3. Είναι δυνατόν να λειτουργούν ναυπηγεία εντός αδόμητης και απολύτου προστασίας ζώνης, σε άμεση γειτνίαση με τον Τύμβο των Σαλαμινομάχων;
4. Είναι δυνατόν να υπάρχει πλήθος από λιμενικά έργα, κτίσματα και μηχανολογικές εγκαταστάσεις χωρίς άδειες και εγκρίσεις του Υπουργείου Πολιτισμού;
5. Το ΥΠ.ΠΟ. γνωρίζει τα ακριβή όρια δικαιοδοσίας του ΟΛΠ στη Σαλαμίνα και την Ψυττάλεια;
6. Υφίσταται ή όχι ΚΑΤΑΣΤΡΑΤΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ 3028/2002, λόγω παραβιάσεως του άρθρου 10 παρ. 1, 3 και 6, ως και του άρθρου 73 (παρ. 12): (1. Απαγορεύεται κάθε ενέργεια σε ακίνητο μνημείο, η οποία είναι δυνατόν να επιφέρει με άμεσο ή έμμεσο τρόπο καταστροφή, βλάβη, ρύπανση ή αλλοίωση της μορφής του). (3. Η εγκατάσταση ή η λειτουργία βιομηχανικής, βιοτεχνικής ή εμπορικής επιχείρησης, η τοποθέτηση τηλεπικοινωνιακών ή άλλων εγκαταστάσεων, η επιχείρηση οποιουδήποτε τεχνικού ή άλλου έργου ή εργασίας, καθώς και η οικοδομική δραστηριότητα πλησίον αρχαίου επιτρέπεται μόνο μετά από έγκριση του Υπουργού Πολιτισμού, η οποία εκδίδεται ύστερα από γνώμη του Συμβουλίου. Η έγκριση χορηγείται εάν η απόσταση από ακίνητο μνημείο ή η σχέση με αυτό είναι τέτοια ώστε να μην κινδυνεύει να επέλθει άμεση ή έμμεση βλάβη αυτού λόγω του χαρακτήρα του έργου ή της επιχείρησης ή της εργασίας). (6. Στις περιπτώσεις που απαιτείται έγκριση σύμφωνα με τις προηγούμενες παραγράφους, αυτή προηγείται από τις άδειες άλλων αρχών που αφορούν την επιχείρηση ή την εκτέλεση του έργου ή της εργασίας και τα στοιχεία της αναγράφονται με ποινή ακυρότητας στις άδειες αυτές. Η έγκριση χορηγείται μέσα σε τρεις (3) μήνες από την υποβολή της σχετικής αίτησης. Ειδικά για αιτήματα αδειοδοτήσεων καταστημάτων λιανικής πώλησης υγειονομικού ενδιαφέροντος, η ανωτέρω έγκριση χορηγείται μέσα σε δύο (2) μήνες από την υποβολή της σχετικής αίτησης). (12. Προκειμένου περί ακινήτων ή εκτάσεων πολλαπλώς χαρακτηρισμένων υπερισχύουν οι διατάξεις του παρόντος νόμου, εφόσον πρόκειται για μνημεία, αρχαιολογικούς χώρους ή ιστορικούς τόπους).
7.Δεδομένου ότι με το υπ΄ αριθμ. Πρωτ. Φ4/4/119 π.ε./27.08.2009 έγγραφό της η Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων, καθώς και άλλοι αρμόδιοι φορείς, με άλλα έγγραφα, εκθέσεις και αναφορές τους, έχουν τονίσει το γεγονός ότι η απομάκρυνση των Ναυπηγείων αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάδειξη του αρχαιολογικού πλούτου της περιοχής, χερσαίας και θαλάσσιας, στον όρμο των Αμπελακίων και στην Κυνόσουρα, το Υπουργείο Πολιτισμού, μέχρι σήμερα, ΑΡΝΕΙΤΑΙ να αποδεχθεί τις εισηγήσεις των αρμοδίων φορέων του και ΕΠΙΤΡΕΠΕΙ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΑΤΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ;
ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΑΔΥΤΟΝ
Τμήμα Νομικής Υποστηριξεως
Σχόλια