ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΗΡΑΝ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΣΤΗΣΑΝ ΣΤΑ ΠΟΔΙΑ ΤΟΥ...
Το απόσπασμα που έπεται, προέρχεται από άρθρο της εφημερίδας "The New York Times" και κατά γενική ομολογία αποτελεί ένα κείμενο ιδιαίτερα εύστοχο και μεστό περιεχομένου. Ένα κείμενο που συνοψίζει την προσφορά και την καθοριστική συμβολή της Ελληνικής Σκέψεως και του Ελληνικού Πολιτισμού στον Εξανθρωπισμό και στον Εκπολιτισμό της Οικουμένης, μέσα από το οπτικό πρίσμα ενός αμερικανού δημοσιογράφου. Αποτελεί ταυτόχρονα όμως και μία υπαινικτική ομολογία για τα αίτια και τους λόγους για τους οποίους κάποιοι μισέλληνες εξουσιαστές μισούν απύθμενα τον Ελληνισμό...
Απροκατάλυπτη έρευνα, έφεση στην τελειότητα και στην αισθητική πληρότητα, αποβολή του θεοκρατικού φόβου, ανάδειξη του αυτοκυρίαρχου ανθρώπου που καθίσταται μικρός Θεός, σεβασμός στην προσωπικότητα και αναγόρευση του προτύπου του Καλού καγαθού σε άξονες της ανθρώπινης ζωής και σκέψεως, όλα ετούτα αποτελούν απειροελάχιστα ψήγματα της αρχαιοελληνικής κληρονομιάς...
Αξίζει να αναγνώσουμε το κείμενο και να στοχαστούμε επάνω στα μεστά νοήματά του, προβάλλοντας ταυτόχρονα το ερώτημα, πώς είναι δυνατόν να απεμπολούμε και να αδιαφορούμε για τον θησαυρό εκείνο που έρχεται από το προγονικό παρελθόν και για τον οποίο άνθρωποι όλων των εποχών και από όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, εκφράζουν τον απροσμέτρητο θαυμασμό τους...
«...Γιά χιλιάδες χρόνια παλαιότεροι πολιτισμοί, όπως αυτοί των Περσών, των Ασσύριων, των Βαβυλώνιων, έβλεπαν τον άνθρωπο ως ένα απεχθές ον που σέρνονταν μπροστά σε θεότητες και δυνάστες.
Οι 'Ελληνες όμως, πήραν τον άνθρωπο και τον έστησαν στα πόδια του. Τον δίδαξαν να είναι υπερήφανος. Ο κόσμος είναι γεμάτος θαύματα, έλεγε ο Σοφοκλής, αλλά τίποτα δεν είναι πιό θαυμάσιο από τον άνθρωπο.
Οι 'Ελληνες έπεισαν τον άνθρωπο, όπως ο Περικλής το τοποθέτησε, ότι ήταν δικαιωματικά ο κάτοχος και ο κύριος του εαυτού του και δημιούργησαν νόμους για να περιφρουρήσουν τις προσωπικές του ελευθερίες. Οι αρχαίοι Έλληνες ενθάρρυναν την περιέργεια που είχε ο άνθρωπος για τον εαυτό του και για τον κόσμο που τον περιτριγύριζε, διακηρύττοντας μαζί με τον Σωκράτη ότι μιά ζωή χωρίς έρευνα δεν αξίζει τον κόπο να την ζούμε.
Οι 'Ελληνες πίστευαν στην τελειότητα σε όλα τα πράγματα, γιʼ αυτό μας κληροδότησαν την ομορφιά, που φτάνει από τον Παρθενώνα και τα ελληνικά αγάλματα, τις τραγωδίες του Αισχύλου, του Ευρυπίδη και του Σοφοκλή, την ποίηση του Ησίοδου και του 'Ομηρου, μέχρι τα ζωγραφισμένα αγγεία ενός απλού νοικοκυριού. Χωρίς τους 'Ελληνες μπορεί ποτέ να μην είχαμε αντιληφθεί τι είναι αυτοδιοίκηση.
Αλλά, πολύ περισσότερο ακόμα και από την γλώσσα μας, τους νόμους μας, τη λογική μας, τα πρότυπά μας της αλήθειας και της ομορφιάς, χρωστάμε σε αυτούς την βαθειά αίσθηση γιά την αξιοπρέπεια του ανθρώπου.
Από τους 'Ελληνες μάθαμε να φιλοδοξούμε χωρίς περιορισμούς, να είμαστε, όπως είπε ο Αριστοτέλης, αθάνατοι μέχρι εκεί που μας είναι δυνατό...».
(The New York Times, Μάρτιος 1975)