ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ

ΟΛΗ Η ΕΛΛΑΔΑ ΟΦΕΙΛΕΙ ΝΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕΙ ΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ "ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ" ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΣΜΑΡΑΓΔΗ ΚΑΙ ΝΑ ΣΤΟΧΑΣΤΕΙ ΕΠΑΝΩ ΣΕ ΑΥΤΗΝ...

Ο γνωστός και επιτυχημένος σκηνοθέτης αλλά και Ακαδημαϊκός, Ιωάννης Σμαραγδής, γνωστός από τις ιστορικού χαρακτήρα ταινίες του "Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι", "Δομήνικος Θεοτοκόπουλος" και "Καζαντζάκης", ταινίες ποιότητας με σεβασμό στα ιστορικά γεγονότα και συνθήκες, θέλησε να καταπιαστεί σκηνοθετικά με την απόδοση της ζωής και του έργου του αδικοχαμένου Εθνικού Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια, ενός αληθινού ευπατρίδη η περαιτέρω πορεία του οποίου, επέπρωτο να μεταβάλλει δια παντός την πορεία του Ελληνισμού... Από τη στιγμή όμως που επιδόθηκε στο έργο του αυτό, ο Γιάννης Σμαραγδής συνάντησε πολλά και... "περίεργα" εμπόδια. Κατ΄ αρχήν επιχειρηματίες οι οποίοι είχαν δηλώσει ότι θα υποστηρίξουν οικονομικά το εγχείρημά του, αναθεώρησαν τη στάση τους. Το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, αυτό που διαθέτει αφειδώς κονδύλια για πλείστα όσα αμφίβολης ποιότητας "καλλιτεχνικά" έργα, αρνήθηκε να τον συνδράμει, με αποτέλεσμα να παρεμβληθούν προσκόμματα και αντιξοότητες στο εγχείρημά του. Τελικά, τα γυρίσματα της ταινίας θα προχωρήσουν με τη συνδρομή Ελλήνων ομογενών αλλά και γηγενών ιδιωτών που εκτιμούν τις προθέσεις του και κυρίως το έργο του. Γιατί όμως αυτά τα προσκόμματα; Προφανώς, υπάρχουν... "ενστάσεις" στην παρουσίαση του Καποδίστρια. Το γιατί, είναι προφανές...

Σε μία εποχή όπου κυριαρχεί η παγκοσμιοποίηση και ο πολιτιστικός αφελληνισμός, η ανάδειξη προτύπων όπως αυτό του μεγάλου ευπατρίδη Ιωάννη Καποδίστρια, αποτελεί "κόκκινο πανί" για το κατεστημένο. Το σύστημα, γνωρίζοντας ότι η τέχνη διαπλάθει συνειδήσεις, διαμορφώνει νοοτροπίες από τις οποίες απορρέουν στάσεις και συμπεριφορές, δεν επιθυμεί να γνωρίσει το ευρύ κοινό (καθώς ο κινηματογράφος είναι καλλιτεχνικό είδος που "επικοινωνεί" μηνύματα, συνειδητά και υποσυνείδητα σε ευρύτατο κοινό), ποιός ήταν πραγματικά ο Καποδίστριας, τι επιδίωκε να υλοποιήσει και κυρίως ποιοί και γιατί τον δολοφόνησαν...

Η ΜΟΡΦΗ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ
ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΥΒΕΡΝΗΤΗ

Ο Καποδίστριας, παραιτήθηκε από Υπουργός Εξωτερικών του Τσάρου, εγκατέλειψε καριέρες και αξιώματα, και ήρθε στην Ελλάδα προκειμένου να συνδράμει πολιτικά και διπλωματικά στην διεκδίκηση των δικαίων του Ελληνισμού... Από την ώρα που ανέλαβε Εθνικός Κυβερνήτης, επέδειξε αποτελεσματικότητα, ήθος, αυταπάρνηση, ανιδιοτέλεια μοναδική, οργανωτικότητα και απετέλεσε παράδειγμα προς μίμηση. Ηρνείτο να λάβει έστω και έναν οβολό από τα πενιχρά δημόσια έσοδα και επιβίωνε με χρήματα από την προσωπική του περιουσία. 

Αναλαμβάνοντας τη διακυβέρνηση του ισχνού κρατιδίου που λεγόταν "Ελλάς", επωμίστηκε κατά κυριολεξία "τον σταυρό του μαρτυρίου", γνωρίζοντας ότι αναλαμβάνει έργο δυσχερέστατο, καλούμενος να αντιμετωπίσει μία κατάσταση χαοτική. Μία από τις πρώτες του ενέργειες ήταν η καταστολή της πειρατείας, έργο το οποίο ανέλαβε με επιτυχία ο Ανδρέας Μιαούλης. Ταυτόχρονα, προέβη στην οργάνωση των ενόπλων δυνάμεων, μεταβάλλοντας τα άτακτα ασκέρια των οπλαρχηγών σε τακτικό στρατό με εκπαίδευση, δομή, ιεραρχία και κανονισμούς. Στο πλαίσιο αυτό, προέβη στην ίδρυση της Στρατιωτικής Σχολής των Ευελπίδων. Επίσης προέβη στην ίδρυση Εθνικού Νομισματοκοπείου και στην καθιέρωση ως εθνικού νομίσματος του φοίνικα. Ιδιαίτερη έμφαση απέδωσε στην εκπαίδευση, δημιουργώντας τον θεσμό των αλληλοδιδακτικών σχολείων σε πρώτη φάση, λαμβάνοντας ακόμη μέριμνα για τα ορφανά του πολέμου, καταβάλοντας προσπάθεια για την συγκέντρωση των μνημειακών θησαυρών και την διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς του έθνους. Δεν θεώρησε σκόπιμο αρχικά να προβεί στην ίδρυση Πανεπιστημίου, εάν δεν ολοκληρωνόταν η αποφοίτηση σπουδαστών μέσης εκπαιδεύσεως. Μέριμνα έλαβε επίσης, όσο πρόλαβε, στο θέμα των εθνικών γαιών, συγκροτώντας ένα αρχικό κτηματολόγιο. Εστίασε στην ανασυγκρότηση των κατεστραμμένων ελληνικών πόλεων της επαρχίας, ενώ ιδιαίτερη ώθηση απέδωσε στο εμπόριο και στη ναυτιλία, χορηγώντας σε νησιώτες δάνεια για την αγορά πλοίων και την δημιουργία ναυπηγείων στον Πόρο και στο Ναύπλιο. Ώθηση επίσης έδωσε στην γεωργία, ιδρύοντας τη γεωργική σχολή της Τίρυνθας και διαδίδοντας την καλλιέργεια της γης και εισάγοντας την καλλιέργεια της πατάτας, αντιμετωπίζοντας τη γεωργία ως πηγή εθνικού πλούτου και διατροφικής αυτάρκειας.

Μέριμνα του Εθνικού Κυβερνήτη ήταν επίσης ο έλεγχος της οικονομίας της χώρας από το Κράτος, στο πλαίσιο αυτό προέβη στην ίδρυση της Εθνικής Χρηματιστηριακής Τράπεζας, εγχείρημα το οποίο καταπολεμήθηκε άγρια από σκοτεινά συμφέροντα...

Ο Ιωάννης Καποδίστριας, έδωσε παράλληλα μάχες για να διευρύνει τα ήδη συρρικνωμένα εθνικά όρια. Λίγοι γνωρίζουν ότι με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου του 1828, η Πελοπόννησος και οι Κυκλάδες ετίθεντο υπό την προσωρινή εγγύηση των διαβόητων "συμμάχων"... Διαβλέποντας ότι οι Άγγλοι σκοπεύουν να περιορίσουν το ελληνικό κράτος σε αυτά τα ασφυκτικά πλαίσια, ο Καποδίστριας συγκρότησε τακτικό στρατό και συνέχισε τον πολεμικό αγώνα στην Στερεά Ελλάδα, ορίζοντας επικεφαλής τον αδελφό του Αυγουστίνο Καποδίστρια και τον Δημήτριο Υψηλάντη. Παρά δε τις πιέσεις που δέχθηκε από την Άγγλο ναύθαρχο Μάλκολμ και τον πρέσβη Ντόκινς να αποσύρει τις ελληνικές στρατιωτικές δυνάμεις στην Πελοπόνησο, ταυτίζοντας την εκεί παρουσία τους με τα όρια του νεοελλαδικού κράτους, ο Καποδίστριας αντιστάθηκε και αρνήθηκε να ενδόσει στις πιέσεις, δημιουργώντας πολιτικά και διπλωματικά τετελεσμένα... Και ενώ τον Σεπτέμβριο του 1828, στο συνέδρι του Πόρου, οι μεγάλες δυνάμεις συναινούν στην περίληψη της Κρήτης και της Σάμου στο νεοσύστατο ελλαδικό κράτος, με παρέμβαση της αγγλικής κυβερνήσεως, το σχέδιο αυτό αποτρέπεται... Παράλληλα, ο Καποδίστριας δρομολογεί δράσεις του ελληνικού στρατού στη Χίο και στην Κρήτη, δίχως όμως να τελεσφορήσουν... Μετά την νικηφόρα μάχη της Πέτρας τον Σεπτέμβριο του 1829, επιτυγχάνει να συμπεριλάβει στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος τη Στερεά Ελλάδα, οριζόμενη με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου (1829) ελληνική αυτονομία στη γραμμή Παγασητικού-Αμβρακικού.Ο Καποδίστριας ασκώντας διπλωματικές πιέσεις και προσεγγίζοντας την Ρωσία, αναγκάζει την Αγγλία τελικά να αποδεχθεί την ελληνική ανεξαρτησία, ενώ προωθώντας τον ελληνικό στρατό όσο περισσότερο μπορεί, επιχειρεί να δημιουργήσει διπλωματικά τετελεσμένα υπέρ των ελληνικών συμφερόντων, διευρύνοντας δια πυρός και σιδήρου τα όρια του ελληνική κράτους.

Το Σεπτέμβριο του 1831 (13 μέρες πριν τη δολοφονία του), με το νέο Πρωτόκολλο του Λονδίνου, αλλάζει οριστικά προς το συμφέρον της Ελλάδας η συνοριακή γραμμή. Ήταν η τελευταία προσφορά του Εθνικού Κυβερνήτη προς το Έθνος στο οποίο στην κυριολεξία αφιέρωσε τη ζωή του..

Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να επισημανθεί ότι ο Καποδίστριας, επιστρατεύοντας όλη τη διπλωματική εμπειρία και δεξιοτεχνία του, κατάφερε να διέλθει από πολλές σκοπέλους και να διασφαλίσει τα ελληνικά συμφέροντα στον μέγιστο δυνατό βαθμό, συναρτήσει βεβαίως των δεδομένων της εποχής και των συνθηκών που επικρατούσαν. Επιπλέον, υπήρξε εκείνος ο οποίος συνέταξε το πολιτειακό σύστημα της Ελβετίας και καθιέρωσε τη λειτουργία των καντονίων, επιτυγχάνοντας την τέλεια λειτουργία του συστήματος επ΄ ωφελεία των Ελβετών. Στην Ελβετία, υπάρχει προτομή του, οι Ελβετοί τον τίμησαν, οι ελλαδίτες, υπό την εξώθηση της ξενοκρατίας, τον δολοφόνησαν...

Ως Κυβερνήτης, όχι απλώς αρνήθηκε να δεχθεί, εκείνος και οι στενοί Υπουργοί του, μισθό, αλλά αρνήθηκε να δεχθεί ακόμη και χρηματική αποζημίωση από τον Τσάρο, όταν παραιτήθηκε από Υπουργός των Εξωτερικών της Ρωσίας, μόνο και μόνο για να δώσει αφορμή στους πολιτικούς αντιπάλους του να τον κατηγορήσουν ότι χρηματοδοτείται από τη Ρωσία. Διέθεσε δε όλη την περιουσία του (καταγόταν από πλούσια και αρχοντική οικογένεια με τίτλους ευγενείας της Κέρκυρας) για τους σκοπούς της εθνικής αναγεννήσεως.

Η ΞΕΝΟΚΡΑΤΙΑ ΛΥΣΣΟΜΑΝΑ 
ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ

Μπορεί να συγκροτήθηκε ένα ελληνικό κρατίδιο, τύποις ανεξάρτητο, όμως ουσιαστικά κάτι τέτοιο ήταν όνειρο απατηλό... Αφ΄ ενός τα συρρικνωμένα σύνορα, αφ΄ ετέρου τα δάνεια του αγώνα με υποθήκη τις εθνικές γαίες που είχαν συναφθεί το 1824 και επιπλέον η συγκρότηση τριών κομμάτων, οι ονομασίες των οποίων ήσαν αποκαλυπτικές των επιρροών-κατευθύνσεων που είχαν (Αγγλικό, Γαλλικό, Ρωσικό), δεν άφηναν περιθώρια για μεγάλες προσδοκίες. Ο πρέσβης της Αγγλίας Λάϊονς στην Κωνσταντινούπολη, είχε δηλώσει απροκάλυπτα: "Ελλάδα ανεξάρτητη πραγματικά δεν νοείται. Η΄ θα είναι ρωσική, ή θα είναι αγγλική. Επειδή όμως Ελλάδα ρωσική δεν νοείται, θα είναι αγγλική"!!! Ο Καποδίστριας με δεδομένα όλα αυτά και την εσωτερική αναρχία, είχε να διαβεί στην κυριολεξία "συμπληγάδες πέτρες". Στο πλαίσιο αυτό, οι προσπάθειές του για συγκρότηση αξιόμαχου πολεμικού ναυτικού και εμπορικού στόλου, η επίτευξη αυτάρκειας και η ενδυνάμωση του κράτους, δεν ήσαν κινήσεις που έβλεπαν με καλό μάτι οι Άγγλοι και οι Γάλλοι. Ο Εθνικός Κυβερνήτης, έμπειρος πολιτικός και διορατικός διπλωμάτης, είχε επίγνωση των σχεδιασμών των μεγάλων δυνάμεων και ιδίως των Αγγλογάλλων εναντίον του.

Μάλιστα, στις 31 Ιουλίου 1831, σε επιστολή που απηύθηνε προς τον Γάλλο ναύαρχο Lalande, ο οποίος υπηρετούσε στην Ελλάδα, του αποκάλυψε ότι γνώριζε όλες τις δολοπλοκίες των Άγγλων και των Γάλλων: «Εγώ δε, και τις δολοπλοκίες όλων σας τις εγνώριζα, αλλά έκρινα ότι δεν έπρεπε με κανένα τρόπο να κόψω το νήμα της συνεργασίας μαζί σας, γιατί έδινα προτεραιότητα στην ανόρθωση και στην ανασυγκρότηση της Ελλάδος. Αν έκοβα τις σχέσεις με τις λεγόμενες «προστάτιδες» Δυνάμεις, τούτο θα ήταν εις βάρος της Ελλάδος και δεν ήθελα με κανένα τρόπο να προσθέσω βάρος και στη συνείδησή μου. Και άφησα τα πράγματα να λαλήσουν μόνα τους …». 

Στις 14 Σεπτεμβρίου 1831, ο Ιωάννης Καποδίστριας, απέστειλε στον Έλληνα πρέσβη στο Παρίσι, Α. Σούτσο, επιστολή με την οποία διαμαρτύρεται με αγανάκτηση και του ζητά να προβεί σε σχετικά διαβήματα προς τη γαλλική κυβέρνηση, για την πρωτοφανή και ανεπίτρεπτη ανάμειξη των Γάλλων και των Άγγλων αξιωματικών στις φοβερές αντικυβερνητικές ενέργειες της Ύδρας και της Μάνης και για την απροκάλυπτη σύμπραξη και τη βοήθεια που παρείχαν προς τους ταραχοποιούς, ή ορθότερα για την εξώθησή τους. Αφορμή, υποτίθεται, ήταν η προνομιακή μεταχείριση που επεδίωκαν, αλλά απώτερος στόχος ήταν η ανατροπή του Εθνικού Κυβερνήτη με την υποκίνηση των αγγλογάλλων. Είναι οι ίδιοι που δύο δεκαετίες αργότερα θα οργάνωναν ναυτικούς αποκλεισμούς του Πειραιά και των ελληνικών λιμανιών, είναι αυτοί που μερικές δεκαετίες αργότερα θα υποκινούσαν εξέγερση και θα εκθρόνιζαν τον μεγαλοϊδεάτη Όθωνα... Δεκατρείς μέρες αργότερα, ο Εθνικός Κυβερνήτης θα έπεφτε νεκρός από τα δολοφονικά χέρια που όπλισε η ξενοκρατία, εκμεταλλευόμενη το προσωπικό/πολιτικό μίσος κατά του Καποδίστρια των Μαυρομιχαλαίων, τους ώθησε στην εξόντωσή του, εξυπηρετώντας τα δικά της σχέδια...

Τότε, συγγενείς του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη που συνελλήφθη και φυλακίστηκε ως πρωταίτιος και υποκινητής της ανταρσίας, θα δολοφονήσουν τον Εθνικό Κυβερνήτη έξω από τον Άγιο Σπυρίδωνα στο Ναύπλιο. Ο ένας θα σκοτωθεί απευθείας από σωματοφύλακα του Κυβερνήτη, ενώ ο άλλος θα καταφύγει στη γαλλική πρεσβεία και θα αναζητήσει άσυλο... Αρκετά αργότερα, το 1840, ο ίδιος ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ακούγοντας κάποιον να κατηγορεί τον Καποδίστρια, φέρεται να είπε τούτα τα λόγια: «Δεν μετράς καλά φιλόσοφε … Ανάθεμα στους Αγγλογάλλους που ήσαν η αιτία κι εγώ έχασα τους δικούς μου, και το Έθνος έναν άνθρωπο που δε θα τονε ματαβρεί, και το αίμα του με παιδεύει ως τώρα …». Οι Μαυρομιχαλαίοι ήσαν αδιαμφισβήτητα οι φυσικοί αυτουργοί της δολοφονίας του Εθνικού Κυβερνήτη, όμως οι ηθικοί αυτουργοί και ενορχηστρωτές αυτής, ήσαν αδιαμφισβήτητα οι Αγγλογάλλοι και οι υποχθόνιοι Ρότσιλντ που υποκρύπτονταν όπισθεν αυτών... Ουδείς απέδωσε σημασία στα λόγια του ίδιου του αντικαποδιστριακού Μαυρομιχάλη που τονίζει "ανάθεμα στους Αγγλογάλλους που ήσαν η αιτία (της δολοφονίας Καποδίστρια) κι εγώ έχασα τους δικούς μου". Ο Μαυρομιχάλης είναι ξεκάθαρα αποκαλυπτικός... Για τη δολοφονία του Καποδίστρια, ο Ελβετός φιλέλληνας, φίλος του Καποδίστρια και ευεργέτης της επανάστασης, Ι.Γ. Εϋνάρδος, δήλωσε: «Όστις δολοφόνησε τον Καποδίστρια, δολοφόνησε την πατρίδα του. Ο θάνατός του είναι συμφορά για την Ελλάδα και δυστύχημα ευρωπαϊκόν».

Αυτό που αξίζει να τονισθεί, είναι ότι τα Πρακτικά της Δίκης για τη Δολοφονία του Εθνικού Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια, ΔΕΝ ΑΝΕΥΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΤΑ ΓΕΝΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ, ΑΛΛΑ... ΣΤΑ ΑΡΧΕΙΑ ΤΟΥ ΑΓΓΛΙΚΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΑΛΙΣΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΟΜΕΝΑ ΩΣ... ΑΚΡΩΣ ΑΠΟΡΡΗΤΑ! Τι αφορά τους Άγγλους η δολοφονία Καποδίστρια εάν δεν έχουν ανάμειξη και γιατί κρατούν αυτοί τον φάκελλο που αφορά τη δολοφονία του ερμητικά κλειστό; Και μόνο το γεγονός αυτό, είναι αποκαλυπτικό της συνομωτικής πλεκτάνης που εξύφαναν, καθ΄ ότι η γηραιά Αλβιώνα υπήρξε εκείνη που κίνησε τα νήματα από το παρασκήνιο εξοντώσεως του Εθνικού Κυβερνήτη, πληρώνοντας ή εξωθώντας τους Μαυρομιχαλαίους και στήνοντας το σκηνικό, όπως πραγματικά τους εξυπηρετούσε. Τα συμπεράσματα δικά σας...

Με γνώμονα όλα τα ανωτέρω, η ταινία του Ι. Σμαραγδή για τον Ιωάννη Καποδίστρια, αποκτά ειδικό βάρος, δεδομένης της φερεγγυότητας και αξιοπιστίας του σκηνοθέτη της, αναμένοντας να αφυπνίσει Έλληνες και να αναδείξει την μεγάλη μορφή του Εθνικού Κυβερνήτη που εάν ζούσε, θα οδηγούσε την Ελλάδα σε δυσθεώρητα πεδία αναπτύξεως, σεβασμού και ισχύος από φίλους και εχθρούς, γι ΄αυτό ακριβώς και δολοφονήθηκε, προκειμένου να αποτραπεί αυτή η ανατασιακή πορεία...

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ