Ο ΑΡΧΕΓΟΝΟΣ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΓΡΥΠΑ...
Ο Γρύπας στην Ελληνική Μυθολογία παρουσιάζεται ως τέρας. Τέρας όμως στην αρχαία παράδοση, δεν είναι κάτι το αποκρουστικό, αλλά ο,τιδήποτε εκφεύγει των ανθρώπινων ορίων και μέτρων. Διέθετε σώμα λιονταριού ή αλόγου, ένδειξη δυνάμεως και ισχύος, κεφαλή και φτερά αετού, υποδηλώνοντας ηγεμονική κυριαρχία και αδούλωτη υπερηφάνεια, ενώ παράλληλα τα φτερά αλληγορούν την ανάταση σε ουράνια επίπεδα, προς την ατραπό των ανωτέρων κόσμων...
Ο Γρύπας ως αρχετυπικό σύμβολο συνδέεται με τον Ήλιο, τον Ουρανό, το ανατέλλον φως εν γένει. Στην Ελληνική Μυσταγωγική Παράδοση, ο γρύπας είναι συνδεδεμένος με τον Θεό Απόλλωνα ως ηλιακό σύμβολο, αλλά και ως κομιστής/μεταφορέας του άρματος του θεού του φωτός από την Υπερβορέα, ενώ επίσης συνάπτεται προς την θεότητα της Σοφίας, την Αθήνα αλλά και με την Νέμεση ως επαγρυπνούσα δύναμη για την διαφύλαξη της τάξεως και την απόδοση δικαιοσύνης...
Η μορφή του γρύπα καθίσταται σημείο αναφοράς και εμπνεύσεως σε έργα τέχνης, στη γλυπτική, στα νομίσματα, σε διάφορα ενεπίγραφα αγγεία. Ιδιαίτερα συχνά συναντάμε το γρύπα σε παραστάσεις στα αττικά αγγεία, κυρίως του 4ου αι. π.Χ., όπου συνήθως συνοδεύει τις παραστάσεις Αμαζόνων, του Απόλλωνα και του Διονύσου.
Στην Κνωσό, εντός της τελετουργικής αιθούσης του θρόνου, οι τοίχοι ήταν στολισμένοι με ανάγλυφες τοιχογραφίες που απεικόνιζαν γρύπες μέσα σε κήπο με λουλούδια.
Ειδικότερα, δύο άπτεροι γρύπες απεικονίζονται εκατέρωθεν του θρόνου σε τοιχογραφία στην κύρια αίθουσα (κρητομυκηναϊκή περίοδος 1700 π.Χ.-1075 π.Χ.) στο Μινωϊκό ανάκτορο. Οι γρύπες εν προκειμένω εμφανίζονται άπτεροι, υποδηλώνοντας την συνεχή παρουσία τους στον χώρο της αίθουσας του θρόνου. Η μορφή του άπτερου γρύπα ήταν εκδήλωση συμβολική των τριών σφαιρών του κόσμου, της ουράνιας, της επίγειας και της υποχθόνιας, με το αετίσιο του κεφάλι, το λιονταρίσιο σώμα και την φιδίσια ουρά, δηλώνοντας παράλληλα τη βασιλική αλλά κυρίως τη θεία ισχύ. Ενώ σε άλλες περιπτώσεις ο γρύπας αποτελούσε "προστάτιδα δύναμη" πόλεων, όπως στην περίπτωση των αρχαίων Αβδήρων...
Γενικότερα, ο γρύπας προσλαμβάνει μία μυστικιστική θεώρηση, θεωρούμενος μυθολογικό πτηνό που επιφέρει την επαγρύπνηση, άρα την εγρήγορση και την επιφόρτιση με μία θεϊκή αποστολή, μεταφέροντας το άρμα του Φοίβου Απόλλωνος, είτε θεϊκών απεσταλμένων (Άβαρι ή Αβαδη).
Εμβριθέστερη προσέγγιση του συμβολισμού του μυθικού αυτού πτηνού, θα πραγματωθεί σε πιο κλειστό κύκλο.
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
ΤΗΛ. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ: 6909-75.33.72